Cijfers IATA: klimaatschade luchtvaart minstens 100 miljard dollar per jaar
Nieuwe cijfers van IATA, de internationale lobbyclub van de vliegindustrie, maken duidelijk dat de sector wereldwijd voor minstens 100 miljard dollar per jaar aan klimaatschade veroorzaakt. De totale maatschappelijke schade komt nog veel hoger uit.
De vliegindustrie levert meer maatschappelijke kosten op dan winst (illustratie: flighradar24.com)
Juichend meldt IATA in zijn jongste persbericht dat in 2023 de wereldwijde vliegindustrie een omzet realiseert van 688 miljard dollar en een nettowinst verwacht van 9,8 miljard dollar. Dat komt neer op een nettowinstmarge van slechts 1,2 procent, omgerekend naar de verwachte 4,35 miljard reizigers een magere 2,25 dollar per passagier.
Hetzelfde bericht meldt een mondiaal brandstofverbruik van 260 miljard liter kerosine. Van oppompen van de olie tot verbranden (‘well-to-wheel‘) levert één liter kerosine een uitstoot op van 4 kilogram CO2, aldus een berekening van onderzoeksbureau CE Delft.
Daarmee is de mondiale luchtvaartindustrie dit jaar verantwoordelijk voor de uitstoot van 1000 miljard kilogram van het broeikasgas kooldioxide. Dat is 1000 miljoen ton, een omvang die volgens het Environment Programme van de Verenigde Naties (UNEP) vergelijkbaar is met de jaarlijkse uitstoot van de drie hooggeïndustrialiseerde landen Groot-Brittannië, Frankrijk en België samen. In de uitstoot van deze landen is letterlijk alles meegenomen: van het verwarmen van huizen, de emissies van de industrie tot en met het verkeer (inclusief de vliegtuigen zelf).
Werkelijke schade nog groter
De werkelijke klimaatschade van de luchtvaartindustrie ligt een factor twee tot drie hoger, zo blijkt uit een studie in opdracht van de Europese Commissie, als gevolg van onder meer de condenssporen en de uitgestoten stikstofoxiden. Conservatief gesteld betekent dit een uitstoot van ieder jaar 2000 tot 3000 megaton CO2-equivalenten. Dat nadert de totale uitstoot van West-Europa, maar ten minste die van alle carbon-emissies van Groot-Brittanië, Frankrijk, Spanje, Italië, Nederland, Polen en Duitsland samen.
De cijfers van IATA zijn ontluisterend. Omgerekend blijkt dat de vliegindustrie per dollar omzet maar liefst anderhalve kilogram CO2 produceert. Per dollar winst is dat zelfs 106 kilogram CO2.
Vrijwel alle andere industrieën moeten tegenwoordig betalen voor hun CO2-uitstoot. Dat wordt geregeld via het Emissions Trading Scheme van onder meer de Europese Unie. De prijs voor het uitstoten van 1000 kilogram CO2 loopt dit jaar op naar de 100 euro, ofwel 110 dollar.
Afgewenteld op de samenleving
De luchtvaartindustrie krijgt nog steeds vrijstelling voor 85 procent van deze kosten. Maar de marktwaarde van de 1000 miljoen ton door de vliegindustrie uitgestoten CO2 komt met die prijs uit op 114 miljard dollar. Het plan is om deze vrijstelling langzamerhand af te bouwen.
De wereldwijde financiële resultaten van de vliegindustrie komen door deze sommetjes in een heel ander daglicht te staan. De 9,8 miljard nettowinst die de hele industrie in 2023 zal maken, verminderd met de klimaatschade van 114 miljard dollar komt uit op een dieprood resultaat van ruim 100 miljard dollar. Die schadepost wordt volledig afgewenteld op de samenleving.
Let wel: in deze berekening zijn nog niet eens de non-CO2-effecten meegenomen. Daarmee zou de schadepost oplopen tot ten minste ruim boven de 200 miljard dollar. Evenmin zijn de extra kosten voor de volksgezondheid meegeteld als gevolg van onder meer de uitstoot van kankerverwekkende stoffen. Of de kosten van productiviteitsverlies vanwege slaapverstoring – een post die nu voor rekening komt van alle andere werkgevers.
Nota bene de eigen cijfers van IATA tonen een onthutsend beeld van de financieel-economische ‘bijdrage’ die de luchtvaart levert aan de mondiale maatschappij. In ruil voor nog geen 10 miljard dollar winst wordt voor honderden miljarden schade aangericht. Vroeg of laat zal die schade moeten worden verhaald op de vervuiler – de vliegconsument. Reken erop dat tickets in de nabije toekomst fors duurder gaan worden.
Bron: SchipholWatch, 13 augustus 2023